Nangluong.news - 10 năm nay, cả ngàn gia đình sống trên địa bàn xã Đắk R’Măng (huyện Đắk G’Long) chỉ biết đến ánh đèn dầu, bóng đèn led. Trong xã, điện mặt trời tại Nghệ An ti vi là món đồ xa xỉ chỉ đếm trên đầu ngón tay, “bởi điện thắp sáng chưa đủ thì lấy đâu điện xem ti vi.” Từ thị xã Gia Nghĩa, vượt qua gần 100 km đường đèo dốc, đất đá lởm chởm để đến xã vùng cao Đắk R’Măng (huyện Đắk G’Long). Nằm xen lẫn với những quả đồi bạc màu là những cụm dân cư, nơi phần lớn đồng bào dân tộc Mông sống tập trung thành cụm, thành thôn. Gần 3 năm nay, chỉ có khu vực trung tâm xã được dùng điện từ điện lưới Quốc gia, còn phần lớn người dân trong xã Đắk R’Măng này phải sống trong bóng tối, mọi hoạt động sinh hoạt sản xuất đều phụ thuộc vào tự nhiên. Mặc dù dân cư đã ổn định và tập trung đông đúc nhưng cả ngàn hộ dân vẫn mòn mỏi chờ điện lưới 10 năm nay Theo lời những hộ dân, họ từ các tỉnh phía Bắc vào đây khai hoang làm kinh tế, hộ mới nhất cũng được 2 năm trong khi hộ lâu nhất thì cả chục năm. Những năm trước, cuộc sống người dân khó khăn, hệ thống điện mặt trời giá bao nhiêu dân cư lại phân bố rải rác nên điện lưới không kéo vào được từng nhà. Ông Nguyễn Văn Tuấn (ngụ thôn 6) nhớ lại thời gian mới đặt chân vào đây, cả vùng này chỉ có hơn chục gia đình. Nhưng bây giờ, nhà cửa mọc lên san sát, dân đã định cư thành từng cụm, mỗi cụm cũng hơn trăm nóc nhà. Vậy mà tất cả các xã lân cận đều được sử dụng “điện nhà nước” duy chỉ có dân xã Đắk R’Măng này vẫn phải sống trong cảnh thiếu điện. “Thời điểm đầu để khắc phục khó khăn, tôi dùng bình ác quy để thắp sáng, hết điện thì lại chạy ra trung tâm huyện cách nhà 30 km để sạc. Năm ngoái tôi đầu tư hơn chục triệu đồng lắp hệ thống pin năng lượng mặt trờinên bây giờ không phải ra huyện nữa”, ông Tuấn chia sẻ. Những bình ắc quy được gia đình ông Tuấn chuẩn bị đê tích điện từ hệ thống pin năng lượng mặt trời Trong xã chỉ gia đình nào có điều kiện mới lắp được một tấm pin năng lượng mặt trời để có điện thắp sáng Trong khi đó, chị Nguyễn Thị Thịnh (ngụ thôn 5) cho biết, cuộc sống của bà con nơi đây vẫn còn cơ cực một phần cũng vì “điện nhà nước” chưa kéo đến thôn. Trong thôn, mỗi khi có đình đám, hội hè thì phải thuê máy phát điện, bởi những tấm pin năng lượng mặt trời chỉ đủ thắp sáng. Chỉ tay lên chiếc bóng đèn trên nóc nhà, chị Thịnh thở dài: “Hai hôm nay trời mưa suốt nên dù giữa trưa mà bóng đèn cũng không sáng được.Tối hôm qua hai vợ chồng còn phải dùng đèn pin để tắm rửa, ăn cơm.” Cách nhà chị Thịnh không xa là gia đình Giàng A Mành, một trong những hộ nghèo nhất thôn 5. Tiền ăn tiền uống còn không lo đủ nên bỏ vài triệu ra mua được một tấm pin mặt trời là chuyện không thể với gia đình Mành. Cả nhà 8 người nheo nhóc sống trong căn nhà tranh trống trước hở sau, ban đêm muốn sáng thì thắp đèn dầu, “những hôm hết dầu, thiết kế điện năng lượng mặt trời, cả nhà đóng cửa đi ngủ lúc gà mới bắt đầu lên chuồng”. Tối nào hết tiền mua dầu thì gia đình Giàng A Mành đi ngủ từ khi gà bắt đầu lên chuồng Cũng chung cảnh không điện bao năm nay, cô Trần Thị Xoan, Hiệu trưởng Trường Tiểu học La Văn Cầu (thôn 7) thở dài buồn bã: “Trường dù được xây dựng khang trang nhưng không kéo được điện. Những ngày trời tạnh ráo thì đủ ánh sáng cho các em học. Nhưng cứ đến mùa mưa, có hôm trời tối sầm lại thì việc học của các em lại bị ảnh hưởng". Giàng A Mành cho hay: “Mấy năm nay trong tất cả các buổi họp thôn, dân mình đều đề xuất ý kiến kéo điện lưới Quốc gia về cho đồng bào bớt khổ. Nghe nói đến năm 2016 là có đường lưới điện mà giờ cuối năm rồi vẫn chưa thấy gì”. Hiện nay, vì không có điện nên nhiều hộ trong xã phải tự đào giếng lấy nước, trong khi một số hộ khácphải dẫn nước từ trên núi về dùng. “Ở đây làm gì có giếng khoan. Đến mùa khô nhà mình ra suối lấy nước về dùng thôi”, một người dân nói trong vô vọng. Đề đạt ý kiến của người dân tới chính quyền địa phương, ông Phạm Văn Tĩnh, Chủ tịch UBND xã Đắk R’Măng cho biết: “Hiện cả xã có hơn 600 hộ chưa được sử dụng điện lưới Quốc gia. Xã cũng nhiều lần đề xuất kéo điện lưới cho bà con nhưng còn phụ thuộc vào cấp trên. Khi nào nhà nước “rót vốn” xuống thì mới kéo được điện về các thôn”. Còn theo thông tin từ ông Đỗ Văn Triều, Giám đốc Điện lực huyện Đắk G’Long hiện tại Công ty điện lực Đắk Nông vẫn chưa có kế hoạch để đưa điện lưới tới những nơi này. Nói về một số trụ bê tông đã được dựng trên xã Đắk R’Măng, ông Triều giải thích: “Bà con đang hiểu lầm chứ đấy là trụ để dẫn cáp điện thoại chứ không phải trụ điện”. Được biết xã Đắk R’Măng có số hộ nghèo chiếm đa số, việc bỏ ra khoản tiền từ 3,5 triệu đến 15 triệu để lắp một hệ thống pin năng lượng mặt trời là điều khó khăn với nhiều gia đình. Nên theo lời chủ tịch xã Đắk R’Măng Phạm Văn Tĩnh: “Chỉ hộ nào có điều kiện mới lắp được một tấm pin”. Nguồn: Dantri
